اگر از شما بپرسم در سریال پایتخت سه چه اتفاقی افتاد؟ احتمالا چیز خیلی خاصی یادتان نمی‌آید، ولی اگر بگویم آن قسمتی که عروسی ارسطو سقف خانه خراب شد یا دیالوگ نقی که گفت «من باختم بدم باختم» را بگویم آن صحنه برایتان کاملا زنده می‌شود و با جزئیات بیشتری راجع‌به آن حرف می‌زنید، چرا اینطور می‌شود؟ آیا اصطلاح اثر عجیب و غریب به گوشتان خورده؟
این روش کار مغز در اقتصاد رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق متوجه شدند که اطلاعات غیرمنتظره و غیرعادی، راحت تر از اطلاعات معمولی در ذهن آدم‌ها می‌ماند. خلاصه به یک سوگیری رسیدند به اسم «اثر عجیب غریب». اگر می‌خواهید حرفتان در یاد مردم بماند و یا تبلیغ موثرتری داشته باشید باید از این اثر استفاده کنید. بگذارید مثال بزنم.
مثلا دقت کنید اگر پیش بچه‌ها راجع‌به دایناسور صحبت کنید خیلی زود یاد می‌گیرند و بیشتر یادشان می‌ماند. حالا کافی است بخواهید یک مبحث علمی یا فرمول بگویید یا مثلا کمی خاطراتتان را مرور کنید، تصادف‌ها یا سوتی دادن خودتان یک نفر در جمع خیلی بیشتر یادتان می‌ماند.
علت این سوگیری این است که ذهن ما برای یادآوری به تصویرهایی که ساخته رجوع می‌کند. طبیعتا هرچه این تصویر عجیب غریب‌تر باشد، خیلی بهتر به یاد می‌آورد. اما یک سوال: چطور می‌شود در کسب و کارمان از این سوگیری استفاده بهینه کنیم یا چه کار کنیم کارمند، بچه یا جامعه، حرفمان بیشتر یادشان بماند؟
۱. داستان تعریف کنید
مثلا به جای نصیحت کردن بچه‌ات، داستان یک شخص خیالی یا واقعی در این زمینه را بگو یا در بیزینس از تجربه و خاطره خوبی که مشتریان قدیم داشتند و باعث شده درآمدشان بالاتر برود یا مشکلشان حل شود، حرف بزن.
۲. محیط متفاوتی انتخاب کنید
این که شما یک حرف را کجا بگویی خیلی مهم است، مثلا در نظر بگیر با دوستت می‌روی سوار بالون شوی (تجربه‌ای که کمتر تکرار می‌شود) بعدا ذهن هر وقت این خاطره بالون رفتن را یادش می‌آید، حرف‌هایی که آنجا زدی را هم مرور می‌کند. (روی معماری اتاق جلسه، سالن همایش و… خیلی دقت کنید)
۳. به عطر و طعم توجه کنید
تصویری که خیلی از ما از خانه مادربزرگ‌ها داریم، دستپخت، عطر چایی و… است، برای وفادارسازی مشتری خیلی وقت‌ها نیاز نیست هزینه مالی سنگین کنیم، همین که یک نوشیدنی خاص و ویژه خودمان داشته باشیم باعث می‌شود مشتری بخواهد آن تصویر را باز زنده کند.
