تصور کنید به شمال سفر می کنید و به یک دشت سرسبز که پر از «گاو» است می روید. صحنه خیلی قشنگی است، ولی یک سوال! «آنجا گاوی وجود دارد که نظرت را جلب کند؟» نه، هیچ گاوی جلب توجه نمیکند، چون فرق خاصی ندارند، همه یا سیاه یا سفید یا نهایتا چند تا خال قهوهای دارند، حالا اگر این وسط یک «گاو بنفش» ببینید چه میشود؟ این اصل داستان استراتژی گاو بنفش است!
وقتی در دشتی که پر از گاوهای سیاه و سفید است یک «گاو بنفش» میبینید توجهت را جلب میکند، ناخواسته سرتان را برمیگردانید دوباره آن را ببینید. تا چند وقت هم به همه میگویید که «برو فلان جا یک گاو دارد خیلی عجیب است بنفش رنگ است». استراتژی «گاو بنفش» یکی از استراتژیهای کاربردی در کسبوکار است، یعنی چه؟
بگذارید مثال بزنم. مثلا آیا میتوانید فقط یک مورد از تبلیغاتی که چند روز پیش در دربی قبل، بعد یا حین بازی پخش شد را به یاد بیاورید؟ تبلیغ روی کابین مترو را یادت هست؟ آن بیلبورد بزرگ در پمپ بنزین چطور؟ یادت نمیآید، چون اینها گاو سفید و سیاهی بودند که همیشه دیدید و «گاو بنفش» نیست.
فارغ از کسبوکار، ما برای برند شخصی هم باید «گاو بنفش» داشته باشیم. یک تفاوت که مردم ما را در ذهنشان نگه دارند. باید قبول کنیم در این بازار رقابتی اگر بخواهیم به روشهای قدیم جلو برویم به راحتی حذف میشویم، پس چه کار کنیم؟
۱. تقلید نکنید
استراتژی محبوب ولی ضعیف برای کسب و کار «تقلید از رهبر بازار» است. تا وقتی تقلید کنیم هیچ وقت نمیتوانیم رهبر بازار شویم. چرا؟ چون رهبران بازار موفقیتشان را عموما با ریسک کردن و خلق چیزهای جدید به دست آوردند و وقتی از آنها تقلید کنیم، در بهترین حالت یک نسخه ضعیف شده از رهبر بازار هستیم.
۲. از انتقاد نترسید
در استراتژی گاو بنفش، متمایز بودن یعنی در معرض انتقاد قرار گرفتن، چون با بقیه فرق دارید بیشتر به چشم میآیید و طبیعتا حجم انتقادها هم بیشتر میشود. نقد به معنی شکست نیست، اگر نقدی در مقابل محصولتان وجود ندارد، بترسید!! چون این یعنی در یک مسیر امن و کسالتآور قدم گذاشتی، مسیری که ته آن شکست است.
۳. متفاوت باشید
متفاوت بودن باعث میشود بعضیها شما را مسخره کنند، نگران نباشید!! مردم هر چیزی را که نفهمند مسخره میکنند. وقتی محصول یا خدمت جدیدی به بازار ارائه می کنید، بی شک هستند افرادی که شما را مسخرهات کنند که همین باعث میشود تبلیغات دهان به دهان برای شما انجام دهند (منظورم برند منفی نیست اشتباه برداشت نکنید).
۴. تغییر ساختار
اگر حس کردید برای ایجاد گاو بنفش باید ساختار را تغییر بدهید، حتما این کار را انجام دهید. اندرسون مدیر «بست بای» وقتی فهمید برای داشتن گاو بنفش نیاز به تغییر دارد به کلی روش را عوض کرد و یک جمله تاریخی گفت «من محصولی میفروشم که مورد علاقه مشتریانم است نه چیزی که شرکتم علاقه به فروشش دارد».
۵. سنجش کنید
در بیزینس، هر چیزی که قابل اندازهگیری باشد را میشود بهبود داد. لباس فروشی «زارا» خیلی دقیق پلن بازاریابی و مقبولیت و محبوبیت محصولاتش را بررسی میکند و در فروشگاه، هر سه هفته یکبار ویترین و لباسهای فروشگاهش را عوض میکند تا چیزی که نیاز مشتری است را بفروشد.